Minister in die Presidensie, Khumbudzo Ntshavheni, het wydverspreide bewerings van die hand gewys dat Suid-Afrika voorkeurbehandeling aan Elon Musk se Starlink gegee het in ‘n poging om spanning met die Verenigde State te verlig.
Die Portefeuljekomitee oor Kommunikasie en Digitale Tegnologieë het Minister Solly Malatsi en die Departement van Kommunikasie en Digitale Tegnologieë ontbied om die Parlement in te lig oor die nuut uitgereikte beleidsriglyne wat daarop gemik is om die vereistes vir Breëbasis Swart Ekonomiese Bemagtiging (B-BBEE) vir die lisensiëring van satellietdienste, insluitend Elon Musk se Starlink, te verslap.
Diko het opgemerk dat die onlangs “gepubliseerde beleidsriglyne blykbaar in stryd is met die Wet op Elektroniese Kommunikasie en ten gunste van die lae-aardbaan-satellietverskaffer SpaceX”.
Die beleidsriglyne is gepubliseer net dae nadat president Cyril Ramaphosa en sy afvaardiging verlede week met die Amerikaanse president Donald Trump en sy nabye adviseur, Elon Musk, by die Withuis vergader het.
In ‘n onderhoud met die uitsaaier Newzroom Afrika het die Minister in die Presidensie, Khumbudzo Ntshavheni, gesê dat alle multinasionale maatskappye wat Suid-Afrika binnekom, die land se wette moet nakom – sonder uitsonderings.
“Ek weet nie waar julle dit kry nie, maar ek het vir julle gesê daar was geen bespreking oor Starlink nie, beide by die Ovaal Kantoor, wat ‘n baie openbare vergadering was, en ook tydens die middagete wat ons gehad het. Ek weet dus nie waar julle hierdie idee kry dat Starlink sal kom nie.
“As Suid-Afrika lae-baan satelliete in die ruimte wil inbring, sal elke ander speler toegelaat word om te kom, maar hulle moet binne die reëls van hierdie land speel. Die reëls van hierdie land vereis transformasieklousules soos sake staan. Enigeen sal deur die reëls van hierdie land kom, wat deur ons wette beheer word.
“Ek weet nie hoekom julle ‘n spesiale behandeling van Starlink wil kry en nie die Chinese in ag wil neem nie. Die Chinese het beter tegnologie wat die vermoë van Starlink oortref. Ek is seker julle lessenaar wat met tegnologie handel, sal dit duidelik maak. Ander lande het beter lae-baan satelliete wat sal inkom. Wil ons in lae-baan satelliete kom soos Suid-Afrika, ja, ons wil. Rol ons ‘n rooi tapyt vir een maatskappy, nee, ons rol nie ‘n rooi tapyt vir een maatskappy nie,” het sy beklemtoon.
Musk het voorheen teenkanting uitgespreek teen die land se B-BBEE-regulasies en beweer dat die enigste rede waarom sy maatskappy nie ‘n bedryfslisensie in Suid-Afrika gekry het nie, was omdat hy nie swart was nie.
Die voorstel om B-BBEE-vereistes te verslap, is met kritiek van verskeie opposisiepartye begroet, insluitend Build One South Africa (BOSA).
“Dit is nie transformasie nie, dit is oorgawe. Die boodskap wat gestuur word, is dat as jy ‘n magtige buitelandse miljardêr is, jy Suid-Afrika se wette kan omseil terwyl ons plaaslike besighede gedwing word om hoepels te spring,” het BOSA se adjunkleier, Hlazo Webster, gesê.
“Wat as ‘n spesiale toegewing begin, eindig in staatskaping,” het sy bygevoeg.
