Drankhandelaars in Suid-Afrika vra die regering om ‘n plan te heroorweeg om ‘n nuwe aanklag op alkohol by te voeg.
Hierdie idee, voorgestel deur adjunkminister van vervoer, Mkhuleko Hlengwa, is bedoel om probleme wat deur alkohol veroorsaak word, soos ongelukke op die paaie, te help verminder. Baie mense in die alkoholbedryf dink egter hierdie plan is onregverdig en sal nie goed werk nie.
Die idee het ontstaan nadat Barbara Creecy, minister van vervoer, hartseer nuus oor padongelukke tydens die feestyd gedeel het.
Sy het gesê daar was 1 502 sterftes gedurende hierdie tyd, wat 70 meer is as die vorige jaar. Meer as 3 840 mense is ook gearresteer vir dronkbestuur.
Beide Creecy en Hlengwa het daarop gewys dat alkohol ‘n groot rol in hierdie ongelukke gespeel het. Drink en bestuur, asook loop terwyl ‘n persoon dronk was, was groot probleme.
Hlengwa glo Suid-Afrika moet meer praat oor hoe mense alkohol drink. Hy dink een manier om gevaarlike drinkery te stop, is deur dit duurder te maak.
Hy het met Newzroom Afrika gepraat en voorgestel dat ‘n heffing vir die Padongelukkefonds (POF) by die prys van alkohol gevoeg word.
Op die oomblik kry die POF sy geld uit brandstofverkope, maar Hlengwa dink alkohol moet ook help om daarvoor te betaal, want dit hou verband met soveel ongelukke.
Terselfdertyd, in November 2024, het die Nasionale Tesourie voorgestel om aksynsbelasting op alkohol te verhoog om oormatige drinkery in die land te beperk.
Terwyl die sperdatum vir kommentaar eers vir Desember 2024 vasgestel is, is dit tot Februarie 2025 verleng.
Baie in die alkoholbedryf voel egter dat dit nie genoeg tyd is om behoorlik te reageer nie.
Groepe soos die National Liquor Traders en SA Wine dink die regering moet meer navorsing doen en met bedryfsleiers praat voordat hulle so ‘n groot besluit neem.
Lucky Ntimane, van die National Liquor Traders, stem saam om drink veiliger te maak, maar hy dink nie hierdie plan is die regte benadering nie.
Hy voel die alkoholbedryf word onregverdig geblameer elke keer as daar ‘n probleem met drank is.
SA Wyn stem saam met die Nasionale Drankhandelaars en merk op dat die aankondiging van hierdie belastingverhogings in die 2025-begroting “voortydig en onregverdig” sal wees.
Mense wat teen die nuwe belasting is, sê dit sal die lewe vir drinkers en besighede moeiliker maak sonder om die werklike probleme op te los.
Maar ander sê daar is bewyse dat die verhoging van alkoholpryse lewens kan red. In lande soos Kanada, Skotland en Ierland het soortgelyke belasting- en prysreëls goed gewerk.
Byvoorbeeld, in Skotland het ‘n reël genaamd minimum eenheidspryse (MUP) gelei tot ‘n daling van 13,4% in alkoholverwante sterftes en ‘n daling van 4,1% in hospitaalbesoeke. Die grootste verbeterings is gesien in armer gemeenskappe waar alkoholmisbruik dikwels erger is.
In Wallis het navorsing bevind dat wanneer alkoholpryse met 15% gestyg het, mense 20% minder alkohol gekoop het. Hierdie voorbeelde toon dat die verhoging van pryse kan help om die skade wat deur alkohol veroorsaak word, te verminder.
Maar Suid-Afrika het sy eie uitdagings. Kritici van die nuwe belasting is bekommerd dat om alkohol duurder te maak, mense nie sal keer om te veel te drink nie.
In plaas daarvan kan dit armer mense die meeste seermaak en hulle druk om goedkoop, onwettige alkohol te koop, wat reeds ‘n groot probleem in die land is.
Terwyl hoër alkoholbelasting in ander lande gewerk het, meen belanghebbendes in Suid-Afrika die regering moet na die groter prentjie kyk.
Hulle wil meer openbare onderwys, strenger reëls vir dronkbestuur en beter navorsing hê voordat enige nuwe belasting bygevoeg word.
BusinessTech