Die staatmaker van die African National Congress (ANC) en voormalige premier van Limpopo, Stanley Mathabatha, sê hoewel sy party die afgelope drie dekades aansienlike vordering gemaak het met die verbetering van die lewens van Suid-Afrikaners, is ernstige foute ook langs die pad gemaak.
Die ANC Limpopo provinsiale voorsitter, wat ook Adjunkminister van Grondhervorming en Landelike Ontwikkeling is, het in ‘n onderhoud met die uitsaaier Newzroom Afrika sy besinning en opinies gegee toe die ANC Woensdag sy 113de bestaansjaar-mylpaal gevier het.
Hy het gesê ‘n deel van die ANC se goeie storie sluit skole en paaie in wat regoor die land gebou is, ook in afgeleë gebiede. Hy het ook melding gemaak van hospitale wat gebou is om die welsyn van voorheen gemarginaliseerde gemeenskappe te verbeter.
“Maar eweneens het ons foute begaan, baie fundamentele foute. Ons het goeie planne gehad wat ons weens hierdie foute nie kon implementeer nie. Die hoofkwessie wat ‘n mens sou wou opper, is byvoorbeeld dat ons op ‘n proaktiewe en ontwikkelende wyse beplan het, maar toe ons by begroting gekom het, was ons meer filantropies as ontwikkelingsgerig,” het hy gesê.
“Ons planne het nie met die begroting gepraat nie. Jy het die HOP (Heropbou en Ontwikkelingsprogram) gehad, maar jy het nie vir die HOP begroot nie. Jy het vir iets anders begroot. Jy het die geld geneem om vir mense se huise te bou, in plaas daarvan om die geld te gebruik om mense te help om hul eie huise te bou…..wat na my mening ’n soort van ’n teenstrydigheid was in terme van ooreenstemming met die begroting en die planne wat ons gehad het.”
Hy het beklemtoon dat die benadering van die ANC-geleide regering filantropies geword het in plaas daarvan om ontwikkelingsgerig te wees.
Die adjunkminister het gesê een van die grootste foute wat die ANC-regering begaan het, was om strukture van die staat te “vernietig”, insluitende die elite-misdaadverbeteringseenheid, die Skerpioene.
Die Skerpioene is in Januarie 2009 ontbind ná die ANC-resolusie by sy Polokwane-konferensie in 2007.
“Die fout was om die goeie strukture te vernietig wat ons tot stand gebring het om die gesag van die staat uit te oefen, byvoorbeeld die Skerpioene. Ek glo steeds dit was ‘n fundamentele fout om weg te doen met die Skerpioene. Ek was daar (by die Polokwane-konferensie), en daarom staan ek op die fout,” het Mathabatha gesê.
“In terugskou sou ek sê ons moes nie daardie resolusie geneem het nie. Op daardie stadium het ek geglo dit was ‘n korrekte besluit. “Hindsight” is meer dikwels ‘n baie goeie gesig,” het hy gesê.
“As ons nie daardie besluit geneem het nie, sou die gesag van die staat dalk nie ondermyn gewees het soos dit vandag is nie, waar jy konstruksie-mafias het wat doen wat hulle ook al vandag doen en die gesag van hierdie regering diskrediteer.”
Ramaphosa sal die viering van die 113e bestaansjaar van die ANC op 8 Januarie by Mandela Park Stadium bywoon en ‘n toespraak lewer.
