Pretoria High School for Girls se SBL het die Gautengse LUR vir onderwys, Matome Chiloane, daarvan beskuldig dat hy die skool ‘n geleentheid geweier het om op die bewerings te reageer voordat hy die bevindings van die verslag bekend gemaak het.
Die skoolbeheerliggaam (SBL) van Pretoria High School for Girls (PHSG) het Maandag hofverrigtinge teen die Gautengse departement van onderwys (GDO) en die LUR vir onderwys Matome Chiloane van stapel gestuur en aangevoer dat ondersoekers hul mandaat oorskry het deur oor bewerings buite rassisme verslag te doen.
Die SBL beweer dat Chiloane die bevindings op 4 November 2024 bekend gemaak sonder om die skool in te lig. Die SBL eis dat die bevindinge van die ondersoek deur Madladlamba-prokureurs bekend gemaak word.
Die regstryd spruit uit bewerings van rassisme by die skool wat die SBL beweer ongegrond was. Die bewerings het begin toe 12 wit leerlinge in Julie geskors is vir beweerde rassistiese boodskappe op ‘n WhatsApp-groep.
Die leerlinge is egter onskuldig bevind en ná ’n onafhanklike dissiplinêre verhoor weer aangestel, maar GDO-amptenare het daarop aangedring dat die leerders van rassisme aangekla word. ‘n Interne tugkomitee het die leerders ook onskuldig bevind.
Die skool se hoof Phillipa Erasmus en adjunkhoof Doret Schoombie is ook geskors. Mev Erasmus is verhinder om terug te keer werk toe na sy haar skorsingperiode utigedien het.
Die Thabo Mbeki-stigting het toe ’n brief aan die LUR geskryf waarin die Gautengse onderwysdepartement se hantering van die omstredenheid gekritiseer is.
“Ons het self ook die opmerkings wat die WhatsApp-groep gemaak het, onafhanklik bestudeer om te bepaal of dit manifestasies van rassisme en haatspraak was. Ons eie vaste gevolgtrekking is dat daar nie so ‘n manifestasie van rassisme in die genoemde kommentaar is nie,” het dit gesê.
In ‘n verklaring het die SBL gesê dat die GDO, ten spyte daarvan dat hy die uitslag respekteer, voortgegaan het om ‘n “heeltemal ongeregverdigde en grondlose heksejag vir verdere voorbeelde van rassisme” te begin.
Volgens die SBL het sy departementshoof op 3 September gesê dat “die bedoeling van die ondersoek was om vas te stel of daar rede tot kommer by die skool is”. Dit het bygevoeg dat indien geen rassisme by die skool gevind word nie, die ondersoek moet eindig.
Ten spyte van die beperkte omvang, het die prokureurs voortgegaan om ondersoek in te stel en oor ander sake verslag te doen nadat hulle minimale bewyse van rassisme gevind het, en slegs aangehaal dat “wit opvoeders nie hul swart kollegas groet nie”. Hierdie bevindings is deur die SBL beskryf as “so vaag, onbewese en onbewysbaar dat dit nie in enige verslag hoort nie”.
Die SBL het Chiloane ook gekritiseer omdat hy die skool ‘n geleentheid geweier het om die bewerings te hersien of daarop te reageer voordat hy die bevindings bekend gemaak het.
Die SBL het beklemtoon dat rassisme geen plek in die skool het nie en bewerings daarvan laat ‘n “onuitwisbare vlek”. “Dit is afskuwelik vir alle regdenkende Suid-Afrikaners, en dit is afskuwelik vir die skool.”
Die verklaring het ook die skool se besluit om ‘n onafhanklike advokaat aan te stel as voorsitter van die dissiplinêre tribunaal verdedig, wat later in die departement se verslag gekritiseer is.
Die SBL het volgehou hierdie besluit is geneem om regverdigheid te verseker gegewe die omstrede aard van die verrigtinge.
