Die Nasionale Energiereguleerder van Suid-Afrika (NERSA) het Eskom se voorgestelde Kleinhandeltariefplan vir openbare raadpleging gepubliseer, wat beduidende veranderinge aan elektrisiteitstariefheffings en -tariewe uiteensit.
Die voorgestelde veranderings sluit in die verwydering van die skuinsbloktarief vir residensiële kliënte, die aanpassing van tariewe vir kliënte met sonpanele, en die skep van nuwe opsies vir munisipale verspreiders en groot verbruikers.
In ‘n amptelike verklaring het Eskom gesê dit is om elektrisiteitstariewe in lyn te bring met die werklike koste van opwekking, transmissie en verspreidingsdienste, om te verseker dat kliënte net betaal vir die koste wat hulle aangaan.
“Die elektrisiteitsvoorsieningsbedryf ondergaan fundamentele veranderinge wat die koers sal bepaal vir ekonomiese groei en welvaart in die jare wat voorlê,” het Monde Bala, Groep Uitvoerende Bestuurder vir Distribusie, gesê.
“Dit is dus noodsaaklik dat soveel as moontlik belanghebbendes met NERSA oor die voorgestelde veranderinge skakel om die bepaling van tariewe te ondersteun wat so billik as moontlik vir alle kliënte is,” het hy bygevoeg.
Sleutelvoorstelle in Eskom se Kleinhandeltariefplan
Eskom het gesê sy voorgestelde tariefaanpassings het ten doel om bestaande tariewe te herstruktureer “terwyl onbedoelde subsidies voorkom word.”
Die tariefherstrukturering is apart van Eskom se deurlopende inkomste-aansoek by NERSA vir die 2025-2028-tydperk ingevolge die Meerjarige Prysbepaling (MYPD 6) proses.
Die nutsmaatskappy het gesê dat die veranderinge ontwerp is om tariefheffings te herbalanseer, met geen bykomende inkomste gegenereer bo die koste wat reeds deur NERSA vir die 2024/25-tydperk goedgekeur is nie.
Sommige van die groot voorgestelde veranderinge sluit in:
Opheffing van die skuinsbloktarief (IBT):
Eskom stel voor om die IBT vir residensiële huishoudings uit te skakel, wat tans hoër elektrisiteitskoste tot gevolg het vir kliënte wat meer krag gebruik.
Hierdie verandering sal veroorsaak dat huishoudings wat min gebruik ‘n konstante prys vir hul elektrisiteit betaal, ongeag hoe gereeld hulle dit deur die maand koop.
Tariewe vir sonkrag-dak-PV-gebruikers:
Kliënte met fotovoltaïese sonkragstelsels (PV) wat aan die netwerk gekoppel is en wat Eskom-voorsiende elektrisiteit gebruik as rugsteun gedurende bewolkte dae of spitstye, sal voortgaan om vir die gebruik van die Eskom-netwerk te betaal.
Diegene wat egter oortollige energie na die netwerk uitvoer, sal energiekrediete ontvang, wat moontlik hul elektrisiteitsrekeninge verlaag.
Laer koste vir munisipale verspreiders:
Munisipale verspreiders wat elektrisiteit in grootmaat aankoop, sal baat vind by verlaagde vaste heffings en subsidiebydraes.
Eskom beplan om die huidige 15 tariefopsies vir munisipaliteite in net drie te konsolideer, wat die prysstruktuur vereenvoudig.
Verlaagde heffings vir groot industriële en kommersiële gebruikers:
Eskom stel verlagings in vaste heffings en winterenergiepryse voor vir groot nywerheids-, mynbou- en kommersiële kliënte.
Dienskoste vir groot gebruikers sal herbereken word op grond van elke voorsieningspunt om regverdigheid te verseker en die hulpbronne wat nodig is om elektrisiteitslewering by groot persele te bestuur, beter te weerspieël.
Hoekom?
Eskom het gesê een van die sleuteldoelwitte van die voorgestelde tariefplan is om te verseker dat sy tariefstruktuur ten volle ontbondel is.
Dit sal heffings vir elektrisiteitskapasiteitgebruik en netwerkdienste skei, wat die werklike koste van die verskaffing van elke diens weerspieël.
Deur die tariewe te ontbondel, het Eskom gesê hy beoog om onbillike kruissubsidies te vermy en te verseker dat klante slegs gehef word vir die dienste wat hulle gebruik.
Die plan het ook ten doel om die integrasie van alternatiewe energiebronne in die netwerk te ondersteun, wat beskou word as deurslaggewend vir die toekomstige stabiliteit van Suid-Afrika se elektrisiteitsvoorsiening. Onvoldoende ontbondelde tariewe hou volgens Eskom inkomsterisiko’s in en verhoog tariewe onregverdig vir alle klante.
Openbare Konsultasie en Betrokkenheid
As deel van die openbare konsultasieproses nooi Eskom lede van die publiek om die voorgestelde Kleinhandeltariefplan te hersien en terugvoer te gee.
Die Kleinhandeltariefplan en ‘n kliëntimpakinstrument kan verkry word op Eskom se amptelike webwerf www.eskom.co.za/tariffs.
Openbare verhore sal ook gehou word, waar Eskom alle vrae en bekommernisse met betrekking tot die voorgestelde tariefstruktuur sal aanspreek.
Belangstellendes word aangemoedig om deel te neem en by te dra tot die proses om te verseker dat die finale tariefbepaling regverdig, deursigtig is en in lyn is met die behoeftes van alle klante.
Bala, het belanghebbendes aangemoedig om aan die konsultasieproses deel te neem om te verseker dat die hersiene tariewe billik en volhoubaar is.
Vir meer inligting of om aan die konsultasie deel te neem, besoek die NERSA-webwerf by https://www.nersa.org.za/electricity-overview/electricity-consultation/.
