R6 miljoen se salarisse betaal aan spookwerkers in Mpumalanga

Mpumalanga onderwysdepartement het R6,4 miljoen aan spookwerkers betaal, met kundiges wat vir arrestasies en aanspreeklikheid gevra het.

Amptenare van die departement van onderwys in Mpumalanga wat betrokke was by spookwerknemerbetalings, wat tot meer as R6 miljoen se onreëlmatige uitgawes gelei het, moet in hegtenis geneem word, sê kenners.

Die betalingsskandaal is in ‘n onlangse ouditeur-generaal (OG) se verslag onthul. Die departement se jaarverslag het ook bevestig dat R6 408 775 se salarisse in die vorige boekjaar aan nie-bestaande werknemers betaal is.

Luidens die verslag is die betalings gemaak aan voormalige werknemers wat gesterf het en ander wat nie meer in diens van die departement is nie.

“Sommige amptenare in die departement het versuim om te verseker dat die departement se finansiële bestuur en interne beheerstelsels binne hul verantwoordelikheidsgebiede uitgevoer word en in ooreenstemming met Artikel 45(a) van die Wet op Openbare Finansiële Bestuur.

“Hierdie amptenare het versuim om seker te maak dat menslike hulpbronne betyds in kennis gestel is om salarisse te stop aan werknemers wat die departement verlaat het of oorlede is.

“Gevolglik is betalings gemaak aan werknemers wat nie veronderstel was om betaal te word nie. Hierdie oorbetalings is as deel van die debiteure in aantekening 11 van die finansiële state geopenbaar.

“Die oorbetalings sal waarskynlik ’n wesenlike finansiële verlies vir die departement tot gevolg hê as die geld nie teruggekry word nie. Die rekenpligtige beampte is op 29 September 2022 van die onreëlmatigheid in kennis gestel,” lui die dokument.

Kenners met wie Saturday Citizen gister ondervra is, het gesê die departement wil hê die saak moet soos ‘n fout lyk wanneer dit opsetlike korrupsie was.

Themba Godi, voormalige staande komitee vir openbare rekeninge, voorsitter en lid van die parlement, het gesê: “Mpumalanga het ‘n slegte reputasie dat dit baie korrup is. Dit is nie verbasend nie.

“Ek doen ’n beroep op kriminele ondersoeke na die ontvangers en die mensehulpbronbeamptes wat vir die betalingsmagtigings verantwoordelik is. Die bedrag van R6,4 miljoen in ‘n jaar is baie geld.

“Ons het baie vervalle skole en hoë onderwyser-leerling-verhoudings terwyl geld gesteel word. Dit, glo ek, is die punt van die ysberg, nie net in daardie departement nie, maar in baie ander.”

Die politieke ontleder dr Ntsikelelo Breakfast het dieselfde standpunt gehuldig.

“Dit is nie ‘n fout nie. Dit spreek tot die kultuur van institusionalisering van korrupsie.

“Daar behoort ernstige gevolge te wees vir diegene wat die wet oortree. Om ’n verslag te ondersoek en vry te stel en geen aksie te neem nie, sal nie help om korrupsie te beveg nie.”

Breakfast het gesê daar is tans baie sulke verslae in SA, ook deur die Zondo-kommissie, maar niks is gedoen om die skuldiges aan die pen te laat ry nie.

Hy het gesê diegene wat skuldig bevind word, moet op ‘n manier gestraf word wat diegene wat soortgelyke misdade beplan, sal afskrik.

“Staatsamptenare weet baie goed dat wanneer hulle misdaad pleeg, niks met hulle sal gebeur nie. Dit leer ook mense op grond daarvan dat hulle misdaad kan pleeg en daarmee kan wegkom.”

Geen gevolge vir amptenare nie
Collen Sedibe, ‘n leier van die EFF in die provinsie, het gesê die krisis is veroorsaak deur “laat beëindiging van afgestorwe of oorgeplaaste werknemers op die stelsel nadat die salarislopie bewerkstellig is, of as gevolg van laat indiening van dokumente soos doodsertifikate of dokumente oor te dra”.

Jasper Zwane, onderwyswoordvoerder van Mpumalanga, het nie op vrae gereageer nie.

Maak 'n opvolg-bydrae

Jou e-posadres sal nie gepubliseer word nie. Verpligte velde word met * aangedui