Die Amerikaanse onttrekking aan die Africa Aerospace and Defence Expo wek kommer oor Suid-Afrika se diplomatieke houding en gespanne betrekkinge met die VSA, waarsku kenners
Die Suid-Afrikaanse Nasionale Weermag (SANW) het die Verenigde State gister geblameer dat hulle van die naweek aan die Africa Aerospace and Defence Expo (AAD) by die lugmagbasis Waterkloof in Pretoria onttrek het, maar politieke ontleders het gewaarsku dit kan verreikende gevolge vir Suid-Afrika hê langs die lyn.
Die SANW het egter bevestig Rusland het aan al die vereistes voldoen om deel te neem.
SANW se erkenning kom nadat die DA die Minister van Verdediging en Militêre Veterane Angie Motshekga daarvan beskuldig het dat sy die land in die verleentheid gestel het ná die VSA se onttrekking nadat die departement van verdediging glo geweier het om die toepassing van die 1999 Status van Magte-ooreenkoms (Sofa) tydens die besoek te bevestig.
VSA kom nie na ekspo nie, maar Rusland is
Emma Powell, DA-woordvoerder vir internasionale betrekkinge en samewerking, het gesê die onttrekking was ‘n direkte gevolg van die departement se weiering om die toepassing van die Bank tydens die besoek te bevestig.
Motshekga het gister die 12de Africa Aerospace and Defence Expo (AAD) geopen en aangekondig dat 30 lande aan die uitstalling wat tot Sondag duur sal deelneem, met meer as 60 000 toeskouers, insluitend 12 000 leerlinge van regoor al nege provinsies, wat na verwagting sal bywoon.
Generaal Rudzani Maphwanya, hoof van die Suid-Afrikaanse Nasionale Weermag, het gesê hulle is gereed om die Amerikaanse aansoek te verwerk sodra die versoek by die departement van internasionale betrekkinge en samewerking ingedien is.
Maphwanya het gesê die VSA moet ‘n skriftelike versoek aan Dirco indien en diplomatieke vlugregte versoek, die landing en die oorvlug moet met die volledige verklaring geakkommodeer word.
“Geen versoeke vir diplomatieke oorvleueling en landings is ingedien nie. Die VSA het ‘n versoek by die DOD ingedien om sekere waarborge te verskaf dat hul vliegtuie, veral in die ADD, nie deursoek en aan boord gaan word nie,” het hy gesê.
Simo Mbambo, hoof van die SA Lugmag, luit-generaal van die lugmag, het gesê die doel van die AAD was om soveel as moontlik deelnemers uit verskeie wêrelddele te lok om hul verskillende vermoëns ten toon te stel.
Teken deelnemers om vermoëns ten toon te stel
“In terme van Rusland se deelname en die lugskou, is daar ‘n proses met aansoek. Die Russe het die prosesse gevolg en ons is gereed om dit te ontvang,” het hy gesê.
Roland Henwood, politieke ontleder, het gesê die onttrekking aan die AAD kan die pogings van Minister van Internasionale Betrekkinge en Samewerking Ronald Lamola, wat tans in die VSA is, ondermyn om beter betrekkinge tussen SA en die VSA te probeer verseker en inisiatiewe van handel, nywerheid en mededinging te beïnvloed. Minister Parks Tau het op beter handelsbetrekkinge gemik.
“Dit is amper onmoontlik om te dink dit is net onbevoegdheid. Dit is bekend dat sommige in die regering, die ANC, baie gekant teen die VSA is.
“Dit is egter baie kortsigtig en ondermyn, selfs saboteer, die land en die verklaarde buitelandse beleid van die regering,” het hy gesê.
Piet Croucamp, politieke ontleder, het gesê ’n mens kan nie anders as om die logiese gevolgtrekking te maak dat die SA weermag en ANC nie in samewerking met die Amerikaanse weermag gesien wil word nie.
“Motshekga was die verkeerde keuse vir die minister van verdediging, sy is ‘n politieke marionet.
‘Motshekga, ‘n politieke marionet’
“Sy is nie ‘n helderdenkende individu nie, sy is ‘n marionet met geen militêre ervaring nie en kan nie eens ‘n 25-jarige ooreenkoms nakom nie,” het hy gesê.
Croucamp het gesê dit kan wees dat die saak binne die ANC te sensitief is.
“Ons maak wel ruim gebruik van die intelligensie wat ons van Amerika kry om georganiseerde misdaad in Suid-Afrika te beveg, maar dit is ‘n bietjie meer onder die radar,” het hy gesê.
