Eskom het bevestig dat hy Koeberg se Eenheid 1-kragopwekker op Woensdag, 11 September 2024 afgeskakel het, met die kragvoorsiener wat dit vanlyn neem terwyl Eenheid 2 vanlyn is.
Dit is volgens die energiekenner Chris Yelland, wat die kragvoorsiener en die land se kernkragreguleerder gekap het vir ‘n gebrek aan deursigtigheid oor die stilstand.
“Vyf dae nadat Koeberg Eenheid 1 verlede week Woensdag weens ‘n fout gesluit is, op dieselfde tyd dat Koeberg Eenheid 2 ook vanlyn was, erken Eskom uiteindelik die stilstand nadat dit in die media en openbare domein aan die lig gebring is.” sê Yelland.
“Vyf dae nadat Eenheid 1 vanlyn is terwyl Eenheid 2 ook vanlyn is, toon ’n algehele gebrek aan deursigtigheid en ’n vlak van minagting vir die belange en bekommernisse van die publiek deur Eskom en die Nasionale Kernkragreguleerder.”
Hy het terugvoer van Eskom gedeel en verduidelik dat Eenheid 1 Woensdag konserwatief en veilig gesluit is nadat een van sy blokkleppe sy drie maandelikse roetinetoets gedruip het.
“Die eenheid is gesluit om oortolligheid van die stroomdrukverligtingstelsel te herstel in ooreenstemming met die bedryfstegniese spesifikasies,” het die kragvoorsiener gesê.
“Die ingryping is afgehandel en die eenheid is in die proses om veilig weer in diens geneem te word. Alle belanghebbendes wat verplig was om in kennis te stel, is volgens die streng protokolle ingelig.”
Eskom het gesê die stilstand het nie sy beurtkragopskorting beïnvloed nie, en bygevoeg dat sy somervooruitsigte steeds van krag is.
Koeberg se Eenheid 1-kragopwekker het in November 2023 weer in diens geneem ná ’n uitgebreide instandhoudingsonderbreking om sy stoomopwekkers te vervang en langtermyn-hervulling te doen. Die oorspronklike plan was dat die eenheid teen Junie 2023 weer in diens sou wees.
Alhoewel dit onbedoeld was, het die onderbreking byna ‘n jaar geduur as gevolg van verskeie vertragings wat deur die proses ervaar is.
Eskom het Koeberg se finale toets – die volle vragverwerpingstoets – op 30 Desember 2023 suksesvol voltooi.
Die vervanging van Koeberg se opwekkingseenhede se stoomopwekkers is van kritieke belang vir die verlenging van die lewensduur van die kernkragstasie, wat byna 2 000 MW se kapasiteit tot die nasionale kragnetwerk bydra.
Ná Eskom se onlangse instandhouding aan Eenheid 1, het die Nasionale Kernkragreguleerder in Julie 2024 ’n 20-jaar bedryfslisensie-verlenging toegestaan.
Die tweede kragopwekker is tans vanlyn vir ‘n soortgelyke omvang van werk. Dit is in Desember 2023 vanlyn geneem.
Na voltooiing van Eenheid 1 se volvragverwerpingstoets, het Eskom gesê die resultate is bemoedigend, aangesien dieselfde werk op Eenheid 2 gedoen moet word.
“Die suksesvolle voltooiing van die toets dien as ‘n aanmoediging aangesien Eskom beplan om soortgelyke stoomopwekkervervangingsaktiwiteite op Eenheid 2 te onderneem,” het die nutsmaatskappy gesê.
In Desember 2023 het Suid-Afrika se minister van elektrisiteit en energie, Kgosientsho Ramokgopa, gesê Eskom het geleer uit die foute wat hy gemaak het met Eenheid 1 se instandhouding wat verskeie vertragings veroorsaak het.
“Nou haal ons eenheid 2 uit vir dieselfde doel. Ek het met die span gepraat en gesê ons het geleer uit die foute en tekortkominge wat met eenheid 1 verband hou,” het Ramokgopa gesê.
“Ons het hulle gevra om by die tydlyne van die terugkeer van eenheid 2 te hou.”
Koeberg Kernkragstasie se opwekkingseenhede sal elk ‘n verdere 200 dae onderbreking ondervind ná die vervanging van Eenheid 2 se stoomopwekkers.
Die Nasionale Kernkragreguleerder het vroeg in Desember 2023 die behoefte aan verdere onderbrekings bevestig.
Die twee afsonderlike onderbrekings van 200 dae sal Eskom in staat stel om die reaktore se betonbeperkingstrukture te toets, wat volgens sommige krake begin toon.
“Vir die volgende afsienbare jare sal daar selde albei eenhede gelyktydig werksaam wees,” sê Peter Bester, programbestuurder vir kernkragstasies by die NNR.