Die uMkhonto Wesizwe-party het gesien hoe sy tweede wyksraadslid verkies is toe hy die ANC en die EFF in Rustenburg, Noordwes, omgedraai het. Die DA het ‘n skuurstormaand in Gauteng en die Wes-Kaap gehad en ‘n Citrusdal-afdeling van die ANC gewen, maar die party het ‘n belangrike eThekwini-setel aan ‘n onafhanklike kandidaat verloor.
Al die Noordwes-tussenverkiesings het in hierdie distrik, die platinumgordel van die provinsie en sy mees bevolkte distrik, plaasgevind.
Wyk 45 (Photsaneng Marikana) Rustenburg: MK 43% ANC 33% (44% PR) EFF 24% (35% PR)
Die omgewing: Wyk 45 is oos van die dorp Rustenburg, naby die Madibeng munisipale grens. Dit sluit die dorpies Photsaneng en Thekwane in. Dit sluit ook ‘n deel van Marikana naby die Lonmin Karee-myn in. Marikana lê oor Rustenburg en Madibeng. Rustenburg is die mees bevolkte munisipaliteit in Noordwes.
Die 2021 plaaslike regeringsverkiesing: Die ANC het die EFF met 184 stemme op die wykstem geklop. ’n Onafhanklike kandidaat het stemme van sowel die ANC as die EFF weggeneem. Dit was effens nader op die PR-stemming waar die ANC die EFF met 172 stemme geklop het. Die ANC het maklike oorwinnings in Photsaneng en Thekwane gehad, terwyl EFF die Marikana-stemdistrik gewen het. Die EFF se oorwinningsmarge in Marikana was nie groot genoeg om die gaping tussen hom en die ANC te verklein nie.
Die 2024 provinsiale verkiesings: Die ANC het net meer as die helfte van die steun in die wyk gewen, 6%-punte hoër as in 2019. Die EFF was die gewildste party in die wyk in 2019, maar hulle het skerp gedaal van 44% tot 26% in die onlangse verkiesings. Die EFF het steun vir beide die ANC en die MK-party verloor. MK het 13% van die stemme gekry.
Die tussenverkiesing: Die wyksraadslid, Poppy Morapedi, is vermoor terwyl hy saam met ‘n neef huis toe gestap het. Die ANC, EFF en MK was op die stembrief.
Die MK Party het ‘n sensasionele opskudding veroorsaak om die wyk met 258 stemme te wen. Die dorpie Thekwane lê groot voor in die MK-oorwinning. Dit was die enigste van die drie stemdistrikte wat deur MK gedra is. 47% van Thekwane geregistreerde kiesers het opgedaag, vergeleke met 41% van Photsaneng se geregistreerde kiesers en 30% van die geregistreerde kiesers in Marikana.
MK het 70% van die stemme in Thekwane gekry, met die ANC wat van 56% tot 21% gedaal het en die EFF van 17% tot 9%.
Die ANC het die mees bevolkte stemgeregtigde distrik van Photsaneng met 39% gedra, af van 47% in 2021. Die EFF het hier van 13 tot 32% gestyg vir ‘n stewige tweede plek in die distrik. MK was derde met 29%.
Die ANC het ook in Marikana gewen met 39%, teenoor 25% in 2021. Die EFF het van 63% tot 31% neergestort om tweede te eindig, net voor MK wat 30% steun gekry het.
Ten spyte daarvan dat MK laaste in twee van die drie stemdistrikte geëindig het, was sy 408-stemmarge in Thekwane genoeg om hom van oorwinning te verseker.
Die setelverlies vir die ANC beteken dit sal dalk ‘n ander kleiner party moet koöpteer om voortgesette beheer oor Rustenburg te verseker of aan ‘n nuwe ooreenkoms met ‘n groter party te werk om by die magiese getal van 46 in die raad van 90 setels uit te kom.
Nuwe raadsamestelling: ANC 42 (43); EFF 17; DA 13; Tsogang Civic Movement 7; Vryheidsfront Plus (VF+) 3; MK 1; ARONA 1; Africa Independent Congress (AIC) 1; Forum 4 Dienslewering (F4SD) 1; Afrika Christen-Demokratiese Party (ACDP) 1; United Democratic Movement (UDM) 1; Botho Civic Movement (BCM) 1; Onafhanklike 1. Totaal: 90.
Mening: 39% (35%)
Wyk 26 (Mogogelo Ratjiepan) Moretele: ANC 58% (58% PR) MK 25% EFF 17% (27% PR)
Die omgewing: Wyk 26 is ‘n hanetreetjie van die Gautengse grens af. Dit is ook naby die Limpopo-grens. Die wyk het twee hoofdorpies Mogolelo en Ratsiepane. Mogogelo sit tussen ‘n deel van Soshanguve en Reefentse in Gauteng, terwyl Ratsiepane in lyn is met Soshanguve. Ratsiepane lê net bokant die Tswaing-krater in Gauteng.
Moretele het tydens apartheid deel gevorm van die voormalige Bophuthatswana-tuisland. Setswana is die mees gesproke taal in die munisipaliteit. Die setel van mag is in Makapanstad.
Die 2021 plaaslike regeringsverkiesing: ‘n Onafhanklike kandidaat het die ANC op die wykstem seergemaak en 21% van die stemme ingesamel. Dit het gesien die ANC kry net 43% hier. Die EFF het tweede gekom met 27%.
Die ANC het 58% van die PR-stemming gewen, met die EFF wat sy wykstrekking van 27% herhaal het.
Die ANC het 35 van die 52 setels gewen vir ‘n omvattende oorwinning in Moretele. Dit het egter drie verloor. Die EFF het die amptelike opposisie gebly met nege setels, een hoër as sy totaal in 2016. Die DA het die helfte van sy setels verloor en op twee geëindig. Forum 4 Service Delivery (F4SD) het twee setels gewen, met ‘n paar ander partye wat elk ‘n enkele setel gewen het.
Die 2024 provinsiale verkiesings: Die ANC het 68% van die provinsiale stemme hier gekry, vyf persentasiepunte laer as in 2019. Die EFF het tweede gekom met 21%, effens hoër vanaf 19% in 2019. MK het agter die DA en ActionSA geëindig met 1%.
Die tussenverkiesing: Die wyksraadslid is oorlede. Die ANC, EFF en MK het hul name in die hoed gegooi.
Die ANC het al ses stemdistrikte gewen en sy 2021-vertoning herhaal. MK het ‘n sterk vertoning hier gehad om die EFF vir die tweede plek te klop. Dit was ‘n baie beter prestasie vir MK in vergelyking met die Mei-verkiesing. Die party het meer as 30% steun in die helfte van die stemdistrikte gekry en 185 meer stemme as die EFF gekry. Die EFF het veld verloor in dié tussenverkiesing en kon net meer as 20% in een derde van die stemdistrikte kry. Dit is duidelik dat in hierdie tussenverkiesing ‘n stewige klomp EFF-kiesers vir die MK Party gebreek het.
Peiling: 47% (46%)
Wyk 17 (Mmakau) Madibeng: ANC 74% (61%) EFF 26% (17%)
Die omgewing: Mmakau sit tussen Rosslyn in Pretoria en Brits, net langs die R566-streekpad. Dit is langs die Gautengse grens, reg langs die Pretoriase township Ga-Rankuwa. Dit is die basis van die Bakgatla ba Mmakau-stamowerheid.
Die 2021 plaaslike regeringsverkiesing: Die ANC het met ‘n groot meerderheid gewen, met die EFF tweede en die plaaslike Save Madibeng derde met 11%.
Die ANC het sy volstrekte meerderheid in Madibeng behou. Dit het twee setels verloor om op 44 in die kamer met 82 sitplekke te eindig. Die steun wat dit verloor het, het hoofsaaklik aan Save Madibeng gegaan wat drie behaal het. Die EFF het die amptelike opposisie geword aangesien dit sy 14-setels-aantal van 2016 ooreenstem. Die DA het drie setels verloor om op 12 te eindig. Die VF+ was die hoofbegunstigde hier, aangesien dit van twee setels tot vier gegroei het.
Die 2024 provinsiale verkiesing: Beide die ANC en die EFF het hier gedaal met die ANC wat van 70% tot 65% gedaal het en die EFF van 19% tot 18%. Die DA het weer derde geëindig op die provinsiale stembrief in die wyk, maar het ook van 7% tot 6% teruggesak. Daar was fragmentering van die stemming aangesien ActionSA 3% en MK 2% gewen het.
Die tussenverkiesing: Raadslid Raymond Moraile is verkies as streeksekretaris van die ANC in die magtige Bojanala-streek. Hy het sy bedanking ingedien aangesien dit ‘n voltydse pos was. Die ANC en die EFF was die enigste partye op die stemming.
Omdat slegs twee partye op die stemming was, het beide deelnemers die geleentheid gehad om te groei, en hulle het. Die ANC het naby driekwart van die stemme gekom, met meer as 75% in drie van die vyf stemdistrikte. Die EFF het sy beste vertoon by die Church of God International House of Solutions-stemdistrik waar hy 38% gewen het.
Mening: 28% (39%)
Wyk 30 (Hartbeespoortdam Ifafi): DA 56% (65%) ANC 41% (16%) MK 3%
Die omgewing: Hierdie wyk sit op die Noordwes-toeristedorp Hartbeespoortdam. Dit sluit talle voorstede in wat op die water sit. Dit sluit Ifafi, Meerhof, Sunway en dele van Schoemansville in. Die stemlokaal met die meeste geregistreerde kiesers is die Kremetart Bistro.
Die 2021 plaaslike regeringsverkiesings: Die DA het hier met ‘n groot oorwinning gewen. Die ANC het die VF+ tot die tweede plek geklop, met die VF+ wat 9% gekry het.
Die 2024 provinsiale verkiesing: Die DA het 53% van die stemme in die wyk gekry, 4%-punte. Die ANC het daarenteen met 4%-punte gedaal en 20% steun gekry, vergeleke met 24% in 2019. Die VF+ het van 16% tot 9% gedaal, terwyl die EFF bestendig op 8% gebly het.
Die tussenverkiesing: Die wyksraadslid het bedank. Die DA, ANC en MK het hierdie wedloop betwis.
Die DA het die ANC met 365 stemme geklop, maar die ANC sal baie tevrede wees met sy sterk vertoning. Terwyl die DA meer as 90% van die stemme in sy drie vestings gekry het, insluitend 98% by KremeTart Bistro, was die opkoms in sy vestings baie swak vergeleke met die ANC s’n in sy Sunway-vesting. Die stempersentasie in die DA-vestings het gewissel van 12% tot 28%, terwyl dit by Sunway 46% was.
Die ANC het ‘n indrukwekkende 89% van die stemme by Sunway gekry, met MK wat die DA vir die tweede plek daar gehaal het.
Peiling: 31% (47%)
Wes-Kaap
Daar was ‘n hewige laatwinterkoue in die provinsie vir die tussenverkiesings, wat die opkoms sou beïnvloed het.
Wyk 2 (Citrusdal) Cederberg, Weskus: DA 41% (16%) ANC 39% (44%) PA 20% (3%)
Die omgewing: Citrusdal is net langs die N7 nasionale pad wat Kaapstad met Clanwilliam verbind. Die dorp lê tussen die Cederberge en die Olifantsrivier. Dit is ‘n spilpunt vir sitrusboerdery en rooibostee.
Ander dorpe in Cederberg sluit Lambertsbaai, Elandsbaai en Clanwilliam in.
Die 2021 plaaslike regeringsverkiesing: Die ANC het die wyk gewen met 423 stemme en die plaaslike Cederberg Eerste (CE) party geklop wat ‘n indrukwekkende 29% van die stemme gekry het. Die DA het ‘n verre derde geëindig. Die ANC het die beste gevaar in die noorde van die dorp en op die plase noord en noordwes van die dorp. Die CE en DA het die beste gevaar in die middedorp van Citrusdal.
Die 2024 provinsiale verkiesing: Die ANC het die DA gekap en 37% van die stemme in die wyk gekry, vergeleke met die DA se 35%. Die PA het groot vordering gemaak en 22% van die stemme gewen. CE was nie op die provinsiale stembrief nie. Die ANC en die PA het die beste gevaar in die noorde van die dorp en op die plase rondom die dorp, terwyl die DA met ‘n groot voorsprong in die dorpie Citrusdal gewen het.
Die tussenverkiesing: Die wyksraadslid, Francois Kamfer, is tot die Wes-Kaapse wetgewer verkies. Die ANC, DA en PA is deur ARA by die stembrief aangesluit. ’n Opvallende weglating was die tweede gewildste party in 2021, die CE.
Die DA het die ANC met 44 stemme in ’n baie noue tussenverkiesing geklop. Ten spyte daarvan dat die ANC sy kiesers by die Apostoliese Herlewing Sentrum noord van die middedorp uitgewys het, was dit nie genoeg om die wyk vas te hou nie. Die stempersentasie was 59% in hierdie distrik, met die ANC wat 54% van die stemme gekry het, effens laer vanaf 55% in 2021. Die DA het van 13% tot 26% gegroei terwyl die PA ‘n indrukwekkende 21% gewen het, ver van die 3 % wat dit in 2021 ontvang het. Die CE het in 2021 21% hier gewen.
Die ANC sal die Vicki Zimri Veeldoelige Sentrum identifiseer as waar die wyk verlore gegaan het. Die stempersentasie hier was slegs 42%. Die party het ook van 63% tot 42% gedaal, terwyl die DA van 13% tot 30% gespring het en die PA van 7% tot 28%. Die PA het die ANC in landelike dele van die Wes-Kaap in die Mei-verkiesing seergemaak. Dit het die ANC in dié stemdistrik in die tussenverkiesing afgekap. Dit is waar die CE in 2021 die swakste was, met slegs 12%.
Die DA het nagenoeg 90% van die stemme in die Citrusdal-sentrum gewen, ver van die 23% wat hy in 2021 gewen het. In daardie verkiesing het 54% van die kiesers hul stempel langs die CE afgedruk. Die ANC het hier met ’n persentasiepunt gedaal. Die stempersentasie was 42% in dié distrik.
Die ANC het nou sy tweede setel in Cederberg verloor in 2024. Die DA is nou die tweede grootste party in Cederberg. CE 4 DA 3 (2) ANC 2 (3) VF+ 1 PA 1. Totaal: 11. Die regerende koalisie is nou nog veiliger.
Peiling: 46% (55%)
Wyk 58 (Rondebosch Kenilworth), Kaapstad: DA 98% (84%) ANC 1% (3%) ARA <1% (<1%)
Die omgewing: Wyk 58 is in die suidelike voorstede van Kaapstad. Dit sluit ook dele van Claremont en Rosebank en ‘n stuk Wynberg in.
Die 2021 plaaslike regeringsverkiesing: Die DA het hier in 2021 met ‘n groot oorwinning gewen. GOED het tweede gekom met 5% van die stemme.
Die 2024 provinsiale verkiesing: Die DA het 80% van die stemme gekry, met die ANC wat tweede kom met 4%. Rise Mzansi het die EFF vir die derde plek geklop met albei partye wat 3% gekry het.
Die tussenverkiesing: Wyksraadslid Katherine Christie is na die verkiesing na die Parlement. Die ANC en die ARA het om die tweede plek meegeding.
Die DA se hoofkompetisie in dié tussenverkiesing was die weer. Die DA se swakste opbrengs was die 97% wat hy by die First Wetton Scout Hall in Wynberg ingesamel het. Die DA het 491 van die 493 geldige stemme by die Rosmead Central Primary School-distrik in Kenilworth gewen. Die ANC het ‘n afstand tussen hom en die ARA geplaas vir die tweede plek.
Peiling: 19% (58%)
Wyk 17 (Welgevonden Estate Cloetesville) Stellenbosch, Kaapse Wynlande: DA 96% (75%) ANC 3% (2%) MK 1% ARA 0 (<1%)
Die omgewing: Wyk 17 lê noord van die Stellenbosch middedorp. Dit is ingeklem tussen die R44-pad, wat Stellenbosch met Klapmuts verbind, en die R304 wat die hoofdorp met Swartland verbind.
Die 2021 plaaslike regeringsverkiesing: Die DA het hier met ‘n baie groot meerderheid gewen. GOOD het tweede gekom met 11%. Dit was die enigste ander party wat in dubbele persentasie syfers gekom het.
Die DA het 28 van die 45 setels gewen. Die party het twee setels verloor, met GOOD wat die grootste deel van daardie DA-steun geneem het. Die ANC het bestendig op agt setels gebly, met GOEIE wat drie gewen het. Die EFF het twee gewen en ‘n reeks ander partye het elk ‘n enkele setel gekry.
Die 2024 provinsiale verkiesing: Die DA het 81% van die stemme gekry en was ‘n enkele persentasiepunt af. Die Patriotic Alliance (PA) het tweede gekom met 7% nadat hulle skaars hier geregistreer het in 2019. Die ANC het van 5% tot 2% gedaal, terwyl GOOD van 5% tot 1% gedaal het.
Die tussenverkiesing: Die wyksraadslid is tot die Parlement verkies. Die DA het die huidige onderburgemeester, Jeremy Fasser, as sy kandidaat voorgestel. Die ANC, MK en African Restoration Alliance (ARA) was ook op die stemming.
Dit was eenrigtingverkeer in hierdie tussenverkiesing, met die DA wat byna 100% van die stemme by Welgevonden Estate gekry het, en 93% in Cloetesville. By Welgevonden Estate het die party 467 van die 468 stemme gekry.
Die ARA-kandidaat het nie vir homself gestem nie en die party het nul stemme gekry.
Peiling: 19% (56%)
KwaZulu-Natal
Wyk 34 (Greenwood Park Sea Cow Lake), eThekwini: Ind-Akkers 43% MK 19% ANC 18% (27%) DA 15%(39%) AMC 4%
Die omgewing: Wyk 34 is wes van Durban-Noord en Athlone. Dit sluit Effingham, Avoca, Greenwood Park, Kenville en Sea Cow Lake en New Dawn Park in.
Die 2021 plaaslike regeringsverkiesings: Die DA het die ANC hier met 846 stemme geklop. Die IVP het derde gekom met 13% en het gerespekteerde steun in alle dele van die wyk geregistreer, terwyl die EFF vierde was met 8%, wat sterk op Sea Cow Lake staatmaak. Die DA het vyf van die ses stemdistrikte gewen. Dit het die Effingham-, Greenwood Park- en Avoca-distrikte gewen. Sea Cow Lake was moeiliker terrein vir die party. Dit is die mees bevolkte distrik in die wyk en dit is deur die ANC gedra, met die EFF wat tweede geëindig het.
Die 2024 provinsiale verkiesing: Die DA het eerste gekom met 47% van die stemme, wat weer vyf van die ses distrikte dra. MK het met 26% na die tweede plek geskiet, die ANC het derde gekom met 12% terwyl die IVP 5% en die EFF 2% gekry het.
Die tussenverkiesing: Die wyksraadslid het om persoonlike redes bedank. Die IVP en EFF het die tussenverkiesing uitgesit. Dit sou die MK se eerste tussenverkiesing in eThekwini wees. Belastingbetalersleier en gemeenskapsaktivis Andrew Akkers was ook in die wedloop.
Akkers het ‘n groot skok veroorsaak deur die MK Party met 1 124 stemme te klop. MK se tweede plek was ook ‘n baie noemenswaardige resultaat. Akkers het vier van die ses stemdistrikte gewen, met vier van die vyf distrikte wat die DA in 2021 gewen het. Akkers het 76% gewen in Effingham by die Effingham Heights Primêre Skool, waar die DA van 62% tot 21% gedaal het. Akkers het 66% by die Laerskool Greenwood Park gewen, terwyl die DA van 51% tot 10% gesink het en die EFF van 21% tot 8% teruggesak het.
Akkers het die DA in vyf van die ses stemdistrikte aansienlik seergemaak. Die DA het net in een stemdistrik gegroei, die ANC-vesting van Sea Cow Lake Secondary School.
MK het ’n boodskap aan die ANC gestuur met sy indrukwekkende tweede plek. Dit het die ANC by Sea Cow Lake Sekondêre Skool met ‘n 39%-aanhaling geklop. Die ANC het van 57% tot 38% gedaal. MK het die ANC in vier van die ses distrikte geklop.
Die ANC sal tevrede wees met die neem van die Laerskool Kenville-distrik. Die party het sy opbrengs van 30% van 2021 geëwenaar. MK het tweede gekom met 28% terwyl die DA van 37% tot 22% gedaal het. Akkers het 11% gewen. Dit is ‘n deel van die wyk waar sy belastingbetalersvereniging se leierskap nie ‘n faktor sou gewees het nie.
Die DA sal hoop dat sy swak vierde plek meer met hiper plaaslike faktore te doen het as ’n skielike wegdraai van die party in ’n wyk waar hy goed gevaar het in die nasionale verkiesing.
Peiling: 26% (42%)
Gauteng
Wyk 92 (Arcadia Hatfield), Tshwane: DA 59% (34%) ANC 17% (25%) EFF 19% (17%) MK 4% OHM <1% (<1%) Bolsjewiste <1% (0%)
Die omgewing: Wyk 92 is in sentraal Pretoria. Dit sluit een van die bekendste stemlokale in die land in, die tuine onder die Uniegebou. Loftus Versfeld en die Pretoria Kunsmuseum is bekende terreine in die wyk. Hotel 224, ‘n Pretoria-landmerk, is ook ‘n stemlokaal. Bryntirion Gholfbaan is nog ‘n sportfasiliteit in die wyk.
Die 2021 plaaslike regeringsverkiesing: Die DA het die ANC met 374 stemme geklop en die EFF met 696. ActionSA was vierde met 16%. Die opkoms was baie laag in die wyk, veral in Arcadia maar ook in een van die twee Hatfield-stemlokale.
Die ANC het drie van die vier Arcadia-stemdistrikte gewen, terwyl die DA die oorblywende Arcadia-distrik en albei Hatfield-distrikte gewen het. Die DA het albei Hatfield-stemdistrikte met ‘n wye marge gedra. Die opkoms was ook effens hoër in die meer bevolkte Hatfield-distrik.
Die stempersentasie was slegs 25% by die mees bevolkte stemdistrik in die wyk, in die tuine van die Uniegebou. Hierdie distrik is deur die ANC gedra, maar die lae stempersentasie het die party seergemaak.
Die 2024 provinsiale verkiesing: Die EFF was die gewildste party in die wyk en het 31% van die stemme gekry. Dit was die gewildste party in alle Arcadia-stemdistrikte, en het dus die ANC in al drie stemdistrikte wat in 2021 deur die ANC gedra is en die DA by Arcadia Primêr geklop. Die DA het weer die twee Hatfield-distrikte gewen en tweede gekom met 24%. Die ANC was derde met 22% en MK vierde met 6%. ActionSA het vyfde gekom met 5%.
Die tussenverkiesing: Die wyksraadslid is tot die provinsiale wetgewer verkies. Die EFF wou ‘n blou DA-wyk in rooi verander, terwyl die EFF en MK ook gehoop het om die DA in hierdie marginale setel seer te maak.
Die DA het ‘n groot oorwinning behaal in ‘n baie lae opkoms tussenverkiesing. Die party het die beste gevaar in die drie stemdistrikte met die hoogste stempersentasie op verkiesingsdag. Slegs een van die ses distrikte het meer as 20% opkoms gehad. Dit was in Hatfield. Hier het die DA 92% gewen. Dit het nie net die marginale wyk behou nie, maar het sy persentasie stemme meerderheid vergroot.
By Hatfield Emergency Services het die DA 87% gewen. Die opkoms was die tweede hoogste vir die dag hier.
Terwyl die EFF bly sal wees dat hy die ANC en MK vir die tweede plek oorwin het, en dat hy twee distrikte gedra het, sal hy gefrustreerd wees deur die lae Arcadia-opkoms. Slegs 8% van die kiesers het by Pretoria Tegniese Skool opgedaag, en opkoms was 9% by die bekende Hotel 224.
Die Bolsjewiste kon dalk laaste geëindig het, maar hulle het ten minste verbeter van nul stemme tot minder as 1% steun.
Peiling: 12% (32%)
Wyk 87 (Greenside Parkview), Johannesburg: DA 83% (71%) Styg Mzansi 10% EFF 4% (4%) ANC 3% (9%)
Die omgewing: Wyk 87 is groot en sluit die Johannesburg Botaniese Tuine en Emmarentiadam in, sowel as die toringgeboue van die Suid-Afrikaanse Uitsaaikorporasie en die studentebehuising in Auckland Park, die kroeë van Melville, die boomryke voorstede van Westcliff, Parktown en Forest Town, Pirates Sports Club en Tyronelaan in Parkview.
Die plaaslike regeringsverkiesing van 2021: Die DA het met ‘n groot verskuiwing gewen, maar dit is seergemaak deur ActionSA wat 10% van die stemme gekry het om tweede te eindig, gevolg deur die ANC en die EFF in ‘n verre vierde plek.
Die 2024 provinsiale verkiesing: Die DA het net 50% van die stemme gekry. Die EFF was die verrassende tweede plek met 13%, wat goed gevaar het onder studentekiesers in die Auckland Park- en Richmond-gebiede. Die ANC het derde gekom met 11% en Rise Mzansi vierde met 9%. Dit was sy beste wyksvertoning in die verkiesing. ActionSA het vyfde geëindig met 5%.
Die tussenverkiesing: Die wyksraadslid het bedank weens ‘n werksgeleentheid in die private sektor. Die DA is saam met Rise Mzansi, die ANC en die EFF op die stemming.
Die DA het dié tussenverkiesing met groot verskuiwing gewen. Terwyl sowat 2021 ActionSA-kiesers vir Rise Mzansi sou gestem het, sou ’n soortgelyke aantal hulle tot die DA gewend het. Die DA het meer as 80% van die stemme in vier van die vyf stemdistrikte gekry. Die DA het die beste gevaar by Helen Suzman se alma mater, die Holy Family College (voorheen die Parktown Convent) in Parktown, waar hy 92% gewen het.
Rise Mzansi het 13% by die Laerskool Greenside in Greenside gewen en 11% by die Hoërskool Parktown vir Meisies in Parkview.
Die EFF het 20% by Hope Church in Auckland Park gewen, maar die studente het nie vir die tussenverkiesing opgedaag nie. Opkoms hier was slegs 10%.
Die ANC het laaste geëindig. Die party sal hoop dat die swak vertoning was omdat hy meer gefokus is op ‘n deurslaggewende Lenasia-tussenverkiesing op 11 September.
Peiling: 20% (49%)
Wyk 89 (Weltevreden Park Constantia Kloof) Johannesburg: DA 96% (69%) ANC 2% (5%) MK 1% OHM 1%
Die omgewing: Wyk 89 is in die noordwestelike en westelike deel van die stad, hoofsaaklik in die Roodepoort-omgewing. Dit sluit Laerskool Fairland in, wat gehelp het om ons goue medalje-wenner Olimpiese Tatjana Smith op te lewer. Die wyk sluit ook dele van Northcliff in.
Die 2021 plaaslike regeringsverkiesing: Die DA was net skaam vir die 70%-kerf hier, en het die wyk gemaklik gewen. ActionSA het egter aan sy steun geëet en was die enigste ander party wat dubbelpersentasiesyfers met 12% gekry het.
Die 2024 provinsiale verkiesing: Die DA het 66% van die stemme gekry, laer as die 2021-kerf. Die ANC het tweede gekom met 7% terwyl ActionSA derde was met 6%.
Die tussenverkiesing: Die wyksraadslid, ‘n voormalige lid van die burgemeesterskomitee in Johannesburg, Leah Knott, is tot die Parlement verkies. Die uMkhonto Wesizwe (MK) party en die Organic Humanity Movement (OHM) was op die stemming.
Die DA se swakste opbrengs in hierdie tussenverkiesing was 94,83% by CCH Pre-School in Weltevreden Park. Dit was ‘n oorheersende vertoning deur die party wat nooit ernstig uitgedaag is nie. Dit het die beste gevaar by Tatjana Smith se alma mater, Laerskool Fairland, wat 97,81% gewen het.
Peiling: 17% (49%)
Mpumalanga
Wyk 10 (Eastdene Hlalamnandi) Steve Tshwete, Nkangala: ANC 52% (39%) MK 20% MHRF 17% (19%) EFF 11% (17%)
Die omgewing: Wyk 10 is in die oostelike deel van die Middelburg middedorp. Eastdene is histories waar die Indiese gemeenskap gedurende apartheid gewoon het. Wyk 10 is waar groot motorhandelaars gebaseer is. Dit is reg langs die industriële deel van die dorp. Hlalamnandi is ‘n dorp suidoos van Eastdene. Die wyk sluit ‘n deel van die Middelburgdam in.
Die area is bekend vir sy vlekvrye staal, steenkool en boerdery. Dit vorm deel van die Nkangala-distrik.
Die 2021 plaaslike regeringsverkiesings: Die ANC het minder as 40% van die stemme gekry, maar het steeds ver voor die jaagtog geëindig. Die ware kompetisie was vir die tweede plek, met die DA wat 21% gekry het. Die plaaslike Middelburg en Hendrina Residents Front (MHRF) was derde met 19% terwyl die EFF vierde gekom het met 17%.
Die ANC het in 2021 aansienlik veld in Steve Tshwete verloor. Die party het 11 setels verloor, van 32 setels tot 21 gedaal. Die MHRF het die ANC seergemaak met sy sewe-setels. Die DA het tweede gekom met 17. Die EFF het ook die ANC geknou toe dit van sewe setels tot nege gegroei het. Die VF+ het van twee setels tot drie gegroei en ‘n onafhanklike het een wyk in die raad van 58 setels gewen.
Die ANC bestuur ‘n minderheidsregering met die steun van ‘n onafhanklike raadslid. Saam het hulle 22 van die 58 setels. Dit is agt setels kort van ‘n meerderheid.
Die 2024 provinsiale verkiesing: Die ANC het hier gewen met 41% van die stemme. Die DA het tweede geëindig met 19%, net voor die EFF op 18% en die MK met 13%.
Die tussenverkiesing: Die raadslid is na ‘n lang siekbed oorlede. Die DA het hierdie tussenverkiesing uitgesit, met die MHRF wat gehoop het om baie van die DA-steun in Eastdene te wen.
Die ANC het hier ‘n baie goeie resultaat gehad. Ten spyte daarvan dat MK die party in duie gestort het om tweede in hierdie tussenverkiesing te eindig, het die ANC sy persentasie stemaandeel in Hlalamnandi van 56% tot 58% verhoog. Dit het ook van 20% tot 31% in Eastdene gegroei.
MK het tweede in die wyk geëindig deur ‘n kwart van die stemme in Hlalamnandi te wen.
Die MHRF sou baie beter wou doen. Kiesers in Eastdene het nie opgedaag nie. Dit beteken die MHRF kon nie DA-kiesers lok nie. Opkoms was slegs 18% in Eastdene, vergeleke met 39% in Hlalamnandi.
Die EFF het in Hlalamnandi van 26% tot 14% gedaal. Die EFF sal bekommerd wees oor sy vertoning in hierdie tussenverkiesing.
Peiling: 30% (37%)
Wyk 17 (Mangweni) Nkomazi, Ehlanzeni: ANC 81% (87% PR) MK 16% EFF 3% (7% PR) IVP <1%
Die omgewing: Mangweni is ‘n dorpie in die hoek van Mpumalanga naby die suidoostelike hoek van Mpumalanga, wat aan Eswatini en Mosambiek grens. Mangweni sit tussen die Komatirivier en die R571-streek wat Komatipoort met die Mananga-grenspos op die Eswatini-grens verbind.
Nkomazi grens aan die Krugerwildtuin, Eswatini en Mosambiek. Sy setel van mag is Malelane. Dit vorm deel van Ehlanzeni, die ANC se veiligste distrik in Mpumalanga.
Die 2021 plaaslike regeringsverkiesings: Die ANC het minder as twee derdes van die wykstemme gewen omdat ‘n onafhanklike kandidaat 26% gekry het. Op die proporsionele verteenwoordiging (PR) stembrief was dit ‘n ander storie. Die ANC het 87% gewen, met die EFF wat in die tweede plek geëindig het op 80%.
Nkomazi was in 2021 die tweede veiligste munisipaliteit vir die ANC in Mpumalanga. Die ANC was net skaam vir die 70%-kerf op die wykstembrief, terwyl hy meer as 75% op die proporsionele (PR) stembrief behaal het. Onafhanklike kandidate wat byna 10% van die wykstemme gekry het, was ‘n groot bydraer daartoe dat dit nie die beste munisipaliteit vir die ANC in Mpumalanga is nie.
Die 2024 provinsiale verkiesings: Die ANC was ver voor die jaagtog, maar dit het wel met 18% gedaal, van 89% tot 71% in die wyk. MK het die EFF vir die tweede plek met 13% geklop, terwyl die EFF derde gekom het met 12%, hoër as die 8% wat hy in 2019 behaal het.
Die tussenverkiesing: Die wyksraadslid Thabo Ngwenya is tydens ‘n huisroof in sy huis vermoor. Sy vrou is ook aangerand. Die ANC, MK en die EFF was op die stembrief.
Die ANC s’n het dalk effens gedaal in hierdie tussenverkiesing, maar was steeds dominant en het vier van elke vyf stemme gewen. Die party het meer as 83% in vier van ses stemdistrikte gewen, en meer as 70% in alle distrikte.
MK het die EFF in elke stemdistrik geklop. Dit het ook ‘n effense verbetering op sy persentasie stemaandeel van die onlangse nasionale verkiesings gemaak. Die EFF se steun is ver af vanaf 2021 en die onlangse verkiesings.
Peiling: 47% (47%)
Vrystaat
Wyk 7 (Tumahole Mbeki), Ngwathe in Fezile Dabi: ANC 64% (56%) WET 31% EFF 5% (13%)
Die omgewing: Die grootste deel van die kiesers in die wyk is in Tumahole, die grootste township in die dorp Parys, wat die setel van mag in Ngwathe is. Dit is ook die township waaruit Ace Magashule kom. Daar is ‘n paar landelike boerdery-stemdistrikte oos van Tumahole in hierdie wyk. Ngwathe vorm deel van die Fezile Dabi-distrik wat die dorpe Kroonstad en Sasolburg insluit.
Die 2021 plaaslike regeringsverkiesing: Die ANC het met ‘n groot oorwinning gewen, met die DA wat tweede geëindig het en die EFF derde. Die DA het die grootste deel van sy steun in die meer landelike stemdistrikte gewen.
Die 2024 provinsiale verkiesings: Die ANC het minder as die helfte van die stemme in die wyk gekry (44%). Die DA het tweede geëindig met 19% terwyl Ace Magashule se African Congress for Transformation (ACT) derde was met 16% en die EFF vierde met 9%. Die Vryheidsfront Plus (VF+) het in die vyfde plek geëindig met 4%.
Die ANC het 49% in Ngwathe gewen, af van 62%. Die DA het van 17% tot 20% gegroei om tweede te eindig, terwyl die ACT derde was met 11%. Die EFF het vierde geëindig met 10%, dieselfde as 2019. Die VF+ was vyfde met 5%, af van 7% in 2019.
Die tussenverkiesing: Die wyksraadslid is aan griep oorlede. Die ANC, ACT en EFF was op die stemming. Die DA het die tussenverkiesing uitgesit.
Die ANC het hier gemaklik gewen. Dit was ‘n belangrike tussenverkiesingsoorwinning vir die Vrystaatse ANC, aangesien hy in Augustus ‘n veilige setel vir die EFF in die dorp Clocolan verloor het. Die party het ACT met ‘n marge groter as twee stemme teen een geklop, terwyl die EFF ‘n verre derde geëindig het. Die ANC het ses van die sewe stemdistrikte gewen, met die ACT met ‘n landelike, ylbevolkte distrik.
Die opkoms was aansienlik hoër in Tumahole as wat dit in die landelike dele van die wyk was. DA-kiesers het weggebly van hierdie tussenverkiesing.
Ace Magashule sal bly wees dat sy party die EFF in elke stemdistrik geklop het, maar hy sal ook weet dat hy baie werk het om te doen om die MK-ekwivalent van die Fezile Dabi-streek van die Vrystaat te klop. ACT se vertoning sal die ANC ‘n bietjie nadenke gee, maar anders as KZN waar MK die ANC en die EFF seergemaak het, het dit gelyk of die ACT net die EFF skade berokken het.
Peiling: 38% (42%)
Die volgende rondte tussenverkiesings sal op 11 September wees. Daar sal vyf in die Vrystaat wees, drie in Gauteng, nege in KwaZulu-Natal, een in Limpopo en vyf in Noordwes. Sewe van hulle sal interessante kompetisies wees om na te kyk, insluitend ‘n tussenverkiesing in Lenasia, naby Johannesburg, en sleutelwedrenne in die Ray Nkonyeni-munisipaliteit aan die Suidkus van KZN en in Mpofana in die uMgungundlovu-distrik, ook in KZN. DM
