Minister van Gesondheid, Dr Aaron Motsoaledi, het die departement se verbintenis beklemtoon om voort te gaan met die implementering van die Nasionale Gesondheidsversekering (NGV) in fases in sy begrotingsstemming.
“Ons sal NGV in fases moet begin implementeer, aangesien ons reeds in fase 2 is. Die res van die boustene van gesondheid sal maklik in plek val,” het Motsoaledi Donderdag gesê.
Met die tertafellegging van die begrotingsstemming vir die 2024/25-boekjaar in die Parlement, het die Minister aangekondig dat die departement R62 218 899 toegeken is, ‘n 3,5%-verhoging vanaf die vorige jaar se R60,1 miljard.
Hy het die Parlement ingelig dat sy prioriteite vir die volgende vyf jaar bestaan uit ses boustene wat deur die Wêreldgesondheidsorganisasie (WGO) uiteengesit is. Dit sluit in leierskap, bestuur, toegang tot noodsaaklike medisyne, die gesondheidswerkmag, gesondheidstelselfinansiering, inligtingstelsels en dienslewering.
“Vyf van die ses boustene lyk vir almal aanvaarbaar en debatte daaroor is eenvoudig en duidelik. Maar een van hulle het in sommige kringe baie hitte en soms woede opgewek. Dit is die finansiering van die gesondheidstelsels. In ons land het ons besluit om dit NGV te noem,” het hy gesê.
Die Minister het gesê sommige glo dat die land nie gereed is vir die NGV nie, terwyl ander van mening is dat dit “baie duur” is en die land nie geld daarvoor het nie.
“NGV is ‘n gesondheidsfinansieringstelsel, genaamd Universal Health Coverage (UHC) deur die WGO. Dit is ’n gesondheidsfinansieringstelsel wat bedoel is om ’n gelykmaker tussen die ryk en die arm te wees.”
Motsoaledi het aan die parlementslede gesê dit is geen debat dat Suid-Afrika die mees ongelyke samelewing in die hele wêreld is nie.
“As jy wil sien wat ongelykheid beteken, kom na die gesondheidsektor in Suid-Afrika. Binne die grense van dieselfde land kry sommige wêreldklas gesondheidsorg, terwyl ander sulke swak gesondheidsorg kry dat jy dalk glo ons woon in verskillende lande.”
Hy het egter gesê die land kan nie meer sulke “groot ongelykheid” handhaaf nie en Suid-Afrika soek al die afgelope 96 jaar ’n oplossing.
Die minister het verwys na die WGO, wat sê dat ‘n land minstens 5% van sy bruto binnelandse produk (BBP) aan gesondheid moet toewys om ‘n goeie gesondheidsorgstelsel vir almal te hê.
“Dit is nie 5% van die begroting van ‘n land nie, dit is die BBP, die totale gesondheid van ‘n land. In Suid-Afrika het ons die aanbevole 5% ver oortref. Ons staan op 8,5%. Europese lande is op 9%.”
Dit beteken Suid-Afrika se gesondheidstelsel was veronderstel om so gevorderd te wees soos lande in Europa, het Motsoaledi verduidelik.
“Soos duidelik is dit nie die geval nie. Die vraag is hoekom? Maar die feit bly staan dat 51% daarvan gaan om slegs 14% van die bevolking te bedien en die byna skrale 49% gaan om ‘n yslike 86% van die bevolking te dien.”
Hy het aan die Voorsitter gesê dat dit “nou moet stop” en hoewel daar steun vir die NGV is, is daar diegene wat dit nie in sy huidige vorm ondersteun nie.
“Baie genoeg, maar ons kan nie die baba met die badwater weggooi nie. Kom ons bespreek watter gebiede uitgestryk moet word, maar laat ons nou struikelblokke wees vir waarvoor arm mense byna ‘n eeu gewag het,” het hy bygevoeg. – SAnews.gov.za
