Na die Nasionale Vergadering se stemming oor lede van die RDK (Regterlike Dienskomissie) en die Landdrostekommissie, het Regters Matter die aanstelling van die uMkhonto weSizwe Party-lid en die voormalige Wes-Kaapse regterpresident John Hlophe, sterk gekritiseer.
Hy is saam met die DA se Glynnis Breytenbach, die ANC se Molapi Lekganyane, en die EFF se Julius Malema as verteenwoordigers van die 7de Parlement in die Regterlike Dienskommissie aangestel.
Regters Matter, die DA en ander partye in die Nasionale Vergadering was gekant teen die insluiting van Hlophe by die RDK ná sy onlangse vervolging.
Die EFF, ATM en Al Jama-ah het egter ten gunste van Hlophe se insluiting gestem.
Dinsdag, ná die aanstelling, het Regters Matter in ‘n verklaring gesê: “Ons glo dit ondermyn die geloofwaardigheid van hierdie kommissies en die integriteit van die regbank. Regters Matter is teleurgesteld oor die Nasionale Vergadering se besluit om as lede van die Regterlike Dienskommissie en Landdrostekommissie LP’s aan te wys wat voorheen aan wangedrag skuldig bevind is of deur die howe gekritiseer is vir etiese oortredings, soos John Hlophe en Faith Muthambi, ” het dit gesê.
Die organisasie het gesê die Parlement se besluit is ook strydig met die gees, strekking en oogmerke van die Grondwet.
“Hierdie besluit is duidelik irrasioneel met betrekking tot die bevel deur artikel 165(4) van die Grondwet, wat vereis dat die parlement maatreëls tref om die onafhanklikheid en waardigheid van die howe te beskerm,” het Regters Matter-navorser, Mbekezeli Benjamin, bygevoeg.
Volgens Benjamin dien die besluit ook as “‘n wrede ironie” vir die toekoms van die RDK en waarvoor dit staan.
“Judges Matter herhaal ons oproep vir ‘n geskrewe gedragskode vir alle kommissarisse, met ‘n meganisme om daardie kommissarisse te herroep wat nie die bepalings van die kode handhaaf nie. Regters en die beslissings wat hulle gemaak het, het toenemend meer sentraal tot die politiek in Suid-Afrika geword. Judges Matter fokus op die aanstellingsproses vir regters wat insig gee in die JJSC-struktuur en -prosesse,” het Benjamin gesê.
Die EFF het egter deur sy adjunkpresident Floyd Shivambu oor Hlophe se insluiting gesê enige partyverteenwoordiger wat verkies word om die belange van hul party in die Nasionale Vergadering en op enige ander plek te verteenwoordig, moet toegelaat word om hul mandaat te vervul.
“Speaker van die Nasionale Vergadering, ons as die EFF ondersteun ten volle die aanstelling van John Hlophe’s as ‘n verteenwoordiger van Suid-Afrika se 7de Parlement in die Regterlike Dienskommissie,” het Shivambu gesê.
“As ’n kwessie van beginsel kan enigiemand wat in aanmerking kom om ’n lid van die Parlement te word, ingevolge artikel 47 van die Grondwet, gedelegeer word na watter verantwoordelikheid ook al waarvoor alle parlementslede in aanmerking kom,” het Shivambu gesê.
Breytenbach het in reaksie op Hlophe se aanwysing gesê die DA het saam met die VF+ en die ACDP hul besware aangeteken dat Hlophe in die RDK dien.
“Die DA maak beswaar teen die aanwysing van John Hlophe om op die RDK te dien as die Nasionale Vergadering se verteenwoordiger op hierdie liggaam. Die EFF en MK wil die onafhanklike regbank afbreek, wat die DA werk om te beskerm,” het sy gesê.
Breytenbach het bygevoeg dat hoewel dit die prerogatief van politieke partye is om persone te nomineer om op die RDK te dien, kan sy en die DA nie staan dat ‘n persoon toegelaat word om op dieselfde liggaam te dien wat hom “skuldig bevind het aan growwe wangedrag terwyl hy ‘n regter was nie en wat tot sy vervolging gelei het”.
“In hierdie konteks sal dit irrasioneel wees vir die Nasionale Vergadering om dieselfde persoon te laat vervolg wat die Nasionale Vergadering op die RDK verteenwoordig. Dit is ‘n duidelike botsing van belange en ‘n poging om die onafhanklikheid van die regbank van Suid-Afrika te ondermyn. Die Nasionale Vergadering is verplig om die regbank se onafhanklikheid, integriteit en waardigheid te beskerm en by te staan, wat die DA nie ligtelik opneem nie,” het Breytenbach gesê.
“Persone wat verkies word om die Nasionale Vergadering op die RDK te verteenwoordig, moet sulke waardes hê, wat nie van Hlophe gesê kan word nie. Ons loop die risiko om die RDK-prosesse vir die verkiesing van regters en hul ondersoeke na regters se gedrag te ondermyn, wat die oppergesag van die reg in Suid-Afrika en die behoorlike funksionering van die regbank in gevaar stel,” het sy gesê.
Ronelle Snyders, nie “Regters Matter” nie, maar “Judges Matter” – https://www.judgesmatter.co.za/