Die Internasionale Strafhof (ICC) het die voormalige hoof van die Islamitiese polisie in Mali se historiese stad Timboektoe skuldig bevind aan oorlogsmisdade en misdade teen die mensdom.
Aanklaers sê al-Hassan ag Abdoul Aziz ag Mohamed ag Mahmoud het ‘n “bewind van terreur” in Timboektoe gelei nadat dit in 2012 deur die Al-Kaïda-gekoppelde Ansar Dine-groep oorval is.
Hassan, wat emosieloos gebly het toe die uitspraak in die Nederlandse stad Den Haag voorgelees is, is vrygespreek op aanklagte wat verband hou met verkragting, seksuele slawerny en die afdwing van gedwonge huwelike op vroue.
Regters het ook bevind hy het geen rol gespeel in die vernietiging van antieke mausoleums in Timboektoe nie.
Hassan is in 2018 deur die Maliese owerhede aan die ICC oorhandig – vyf jaar nadat Franse troepe gehelp het om Timboektoe van die jihadiste te bevry.
Ansar Dine was een van verskeie Islamitiese militante groepe wat ‘n etniese Toeareg-opstand uitgebuit het om stede in die noorde van Mali oor te neem.
In sy rol as polisiehoof het Hassan toesig gehou oor strawwe soos openbare amputasies en die geseling van inwoners van die stad, insluitend kinders.
“Al Hassan is deur meerderheidsbesluite skuldig bevind aan oorlogsmisdade en misdade teen die mensdom, insluitend marteling, wrede behandeling en vergrype aan persoonlike waardigheid, vir die openbare geseling van 13 lede van die bevolking [van Timboektoe],” het regter Antoine Kesia-Mbe Mindua deur die Reuters-nuusagentskap gesê.
“Die inwoners het geen ander keuse gehad as om hul lewens en lewenstyl aan te pas om te voldoen aan die interpretasie van die Islamitiese Sharia-wet… wat deur die wapenmag op hulle afgedwing is nie,” het AFP die regter aangehaal.
Hy was ook betrokke by ondervragings waar marteling gebruik is om bekentenisse te onttrek, het die regter gesê.
Die vervolgingsaak het getuienis van Dédéou Maiga ingesluit waar hy verklaar het dat hy van klein diefstal aangekla en deur Hassan gearresteer is. Hy is toe in die openbaar aan ‘n stoel vasgebind en sy hand is geamputeer. Maiga is in 2017 oorlede.
Die Internasionale Federasie vir Menseregte (FIDH) het die uitspraak in ‘n verklaring verwelkom, maar sy teleurstelling uitgespreek oor die feit dat Hassan van die geslagsgebaseerde misdade vrygespreek is.
Drissa Traoré, sekretaris-generaal van die FIDH, het gesê: “Hierdie uitspraak verteenwoordig ‘n belangrike stap vir die slagoffers in hul soeke na geregtigheid met betrekking tot internasionale misdade wat in 2012 in Mali gepleeg is.”
Een oorlewende het aan FIDH gesê hulle is ontsteld oor die uitslag.
“Ek is deels teleurgesteld deur hierdie uitspraak wat nie die verkragtings in ag neem nie, wat nog te sê die seksuele slawerny, die lyding wat ek en ander vroue in Timboektoe gely het met die aandadigheid van Al Hassan,” het sy gesê.
Nog ‘n Islamitiese militante leier wat antieke heiligdomme in Timboektoe vernietig het, is in 2016 tot nege jaar tronkstraf gevonnis.
Ahmad al-Faqi al-Mahdi het erken dat hy vooraanstaande rebellemagte gelei het wat historiese mausoleums by die wêrelderfenisgebied in Mali in 2012 vernietig het.
Timboektoe was ‘n belangrike sentrum van die Islamitiese leer tussen die 13de en 17de eeue en is in 1988 by die Unesco-wêrelderfenislys gevoeg.
