Dokters het gewaarsku dat hospitale vinnig kan vol raak en dat hulle nie pasiënte sal kan ontslaan nadat ‘n kuberaanval die stelsel uitgeneem het waardeur die Nasionale Gesondheidslaboratoriumdiens klinici van toetsresultate voorsien nie.
Senior dokters wat in die openbare gesondheidstelsel werk, het dringende ingrypings gevra om mediese toetsing te bespoedig nadat die Nasionale Gesondheidslaboratoriumdiens (NHLS) sy kommunikasiestelsel moes sluit weens ‘n kuberaanval.
Klinici het ernstige kommer uitgespreek dat hulle nou nie betyds toegang tot hul pasiënte se toetsuitslae kan kry nie en nie pasiënte sonder daardie resultate kan ontslaan nie.
“Hospitale sal vinnig vol raak”, het een dokter gesê.
Die NHLS het die publiek verseker dat hul mediese inligting veilig is en nie deur die massiewe kuberaanval geraak word nie, wat die kommunikasiekanale tussen staatshospitale en die laboratoriumdiens gesluit het.
Die NHLS is gedwing om oor te skakel na ‘n handstelsel en dokters het gesê die vertraging in toegang tot resultate skep ‘n mediese noodgeval. Dit is nog nie bekend hoe lank dit sal neem vir die stelsel om herbou te word nie aangesien dele daarvan uitgevee is.
Senior klinici het ‘n beroep op openbare hospitale gedoen om ten minste van sorgpunttegnologie voorsien te word om die dringendste toetse te doen.
Dokters wat in die openbare sektor werk, het ‘n beroep op private laboratoriums gedoen om te help en gesê dat pasiëntsorg ernstig geraak is.
Geen pasiëntdata verloor nie
Die NHLS het Maandag gesê: “Ons erken die omvang van die situasie en die kommer wat dit kan veroorsaak. Weet asseblief dat ons hooffokus die sekuriteit en integriteit van ons data en dienste is. Ons sal gereelde opdaterings verskaf oor die situasie en ons werk om die probleem op te los.
“Ons doen alle nodige pogings om toekomstige voorvalle te voorkom en ons kuberveiligheidsposisie te verhoog. Ons het dus gebruik gemaak van die handmatige verwerking van al die diagnostiese monsters wat deur ons laboratoriums ontvang is. Resultate sal telefonies gekommunikeer word indien dit dringend is en die res sal met die hand gedruk en aan gesondheidsorgfasiliteite en klinici versprei word.”
Professor Koleka Mlisana, uitvoerende hoof van NHLS, het bevestig dat die NHLS ‘n inligtingstegnologie-sekuriteitsbreuk ervaar het wat sy stelsels en infrastruktuur in die gedrang gebring het.
“Die voorval het Saterdagoggend, 22 Junie 2024 plaasgevind. ‘n Voorlopige ondersoek dui daarop dat ons ondernemingshulpbronbeplanning (Oracle) omgewing en laboratoriuminligtingstelsel (LIS) (TrakCare) databasis en ons [sentrale datapakhuis] nie geraak word nie, dus geen pasiënt data is verlore of gekompromitteer. Alle pasiëntdata is veilig.”
Mlisana het gesê ‘n losprysware-virus het die NHLS IT-stelsel binnegedring en geblokkeer.
Sy het gesê die laboratoriuminligtingstelsel sal beide intern en ekstern ontoeganklik wees, insluitend na en van gesondheidsorgfasiliteite totdat die integriteit van die omgewing beveilig en herstel is.
“Alle gebruikers is daarvan bewus dat die NHLS-netwerklaboratoriumstelsel sterk afhanklik is van hierdie inligtingstegnologiestelsels wat ontwrig is,” het sy gesê.
“Daar is vasgestel dat dele van ons stelsel uitgevee is, insluitend in ons rugsteunbediener en dit sal vereis dat die geaffekteerde dele herbou word. Ongelukkig sal dit tyd neem en ondersoeke het tot dusver nie genoeg gevorder vir ons om ‘n tydraamwerk vir die herstel van ons stelsels en volle diens te gee nie.
“Alle belanghebbendes en die publiek sal ingelig word sodra meer inligting beskikbaar word.”
Sy het gesê daar was ná Saterdag meer kuberaanvalle op die stelsel, maar dit is geblokkeer deur ’n bykomende laag sekuriteit wat ingebou is.
“Tans is al ons laboratoriums ten volle funksioneel, wat kliniese monsters ontvang en verwerk. Onder normale omstandighede word die laboratoriumverslae outomaties gegenereer en aan klinici gestuur of op WebView beskikbaar gestel, [maar] hierdie voorval het daardie funksionaliteit gedeaktiveer. Alle dringende resultate word egter telefonies aan klinici gekommunikeer wat dit versoek,” het Mlisana gesê.
Die Verenigde Koninkryk se Nasionale Gesondheidsdiens (NHS) het op 2 Junie ‘n soortgelyke aanval gehad en The Guardian het Maandag, 23 Junie berig dat die beslaglegging van data deur Russiese kuberkrakers kan beteken dat pasiënte tot ses maande sal moet wag vir bloeduitslae.
Die NHS het Maandag gesê data wat uit die Synnovis-stelsel gesteel is, is deur ‘n kubermisdaadgroep gepubliseer. Synnovis doen bloedtoetse vir die NHS.
Lewe en dood kwessie
Terug in Suid-Afrika het ‘n dokter wat in ‘n kraamsaal in ‘n besige openbare hospitaal werk gesê hulle het die toetsuitslae intyds nodig om hul pasiënte te help.
“Dit is ‘n groot krisis,” het hy gesê. “Pasiëntsorg word erg geraak.”
Dr Aslam Dasoo van die Progressive Health Forum (PHF) het gesê dat privaatsektor-laboratoriums hul spaarkapasiteit en bystand moet verskaf.
“Die NHLS is ‘n groot instansie met hoë kundigheid in die patologiewetenskappe, soos serologie [bloedtoetse], mikrobiologie, histologie [weefselmonsterneming en analise], biochemie, sowel as voorpuntnavorsing, die grootste op die vasteland.
“Die verlies van die hele aanlyn platform is ‘n kwessie van lewe en dood, as ‘n mens in ag neem dat toetse op pasiënte in teaters, ICU’s, trauma, verloskunde, dialise en hoësorg byna intydse resultate benodig van toetse wat aangevra word.
“Daar is ‘n hoë waarskynlikheid van sterftes van ernstig siek pasiënte as hul dokters nie betyds toegang tot die presiese data in toetsuitslae oor die oorsake of graad van siekte kan kry nie, en ook nie die vlak of oorsaak van enige agteruitgang in baie omgewings kan monitor nie, ” het Dasoo gesê.
“Skendings van privaat mediese rekords is natuurlik baie ernstig en dit moet ‘n prioriteitsfokus op wetstoepassing wees. Die kliniese gevolge is egter in baie gevalle lewensgevaarlik.
“Die “CEO” en haar senior bestuur is hoogs bekwaam en natuurlik ontsenu deur die kwessie, maar of hulle die volle hulpbronne het om die krisis vinnig op te los, is te betwyfel, tensy rampherstelstelsels robuust is.
“Terwyl hulle betrokke raak by die nodige, moet die private laboratoriums onmiddellik uitreik na die NHLS en na openbare gesondheidsfasiliteite in hul nabyheid en al hul reserwe en selfs verhoogde kapasiteit beskikbaar stel en moet ondersteuning verleen aan die staatsdiensklinici om dringend toetse vir openbare gesondheidsdienspasiënte, verkieslik gratis.
“Intussen kan groot IT-ingrypings nodig wees en baie van daardie hulpbron is vinnig beskikbaar. Die PHF werk daaraan om ondersteuningsbefondsing van private bronne op ‘n dringende basis te bekom om te help om die NHLS weer aanlyn te kry en om sy bestuur te ondersteun,” het Dasoo gesê.
“Dit is ‘n verskriklike ding,” het ‘n dokter gesê. “Dit is ‘n ware ramp. Hospitale word vol soos ons praat en vir sommige mense is daar niks om te doen as om te wag nie.” (Daily Maverick)
