Peter Morgan, uitvoerende hoof van Liquid Fuels Wholesalers Association of South Africa, sê die publiek moet nie paniekerig raak oor moontlike werkbesnoeiings of ‘n gebrek aan vulstasies met Shell wat die land verlaat nie.
Morgan het in ‘n onderhoud met Cape Talk gesê die maatskappy sal waarskynlik dieselfde roete volg as wat hy in ander Afrika-lande het deur ‘n kleiner subhandelsmerk in die land te verlaat, waarin hy ‘n aandeel sal behou.
“Moenie paniekerig raak nie. Wat Shell sê, is dat hulle nie hul kleinhandelnetwerk gaan sluit as hulle doen wat hulle in die res van Afrika gedoen het nie,” het hy gesê.
Daarom is werksgeleenthede by sy ongeveer 600 voorhowe nie onmiddellik in gevaar nie, en die terreine sal waarskynlik nie heeltemal gesluit word nie.
“Hulle sal gaan, maar hulle sal ‘n kleiner subhandelsmerk genaamd Viva agterlaat. Hulle sal ‘n 80% vennoot vind en 20% daarvan behou. Hulle maak dus nie die vulstasies toe en gaan weg nie,” het Morgan gesê.
“Dit is ‘n algemene patroon met al die oliehoofvakke regoor Afrika.”
Berigte dat Shell Suid-Afrika wil verlaat, het vroeg in Mei 2024 vir die eerste keer opgeduik ná ‘n dispuut tussen die maatskappy en sy langtermyn-SEB-vennoot, Thebe Investment Corporation.
Thebe Investment Corporation hou ‘n 28%-aandeel in Shell Downstream South Africa, en hy beweer dat Shell die oplossing van sy dispuut uitgestel het om sy vertrek uit die land te orkestreer.
Die onenigheid het sy oorsprong in 2022 toe Thebe aan Shell geskryf het en sy begeerte uitgespreek het om sy “opt-out”-klousule te implementeer en kontant uit te betaal om die fondse te herbelê in die groei van die maatskappy.
Hy het ‘n belangwaardering ingedien op grond van syfers wat Shell verskaf het en sy belang op $200 miljoen (R3,7 miljard) gewaardeer.
Shell het agt maande lank uitgestel om op die voorlegging te reageer. Toe dit uiteindelik gebeur het, het hy glo teruggeloop op sy syfers en gesê Thebe Investment Corporation se belang is waardeloos.
Hebe-aandeelhouers het die situasie “The Great Dutch Heist” genoem en gesê hulle voel “geroof en gebruik”.
Shell Downstream South Africa wou nie kommentaar lewer oor die situasie nie.
“As ‘n kwessie van beleid en beginsel distansieer Shell Downstream SA hom van spekulasie of gerugte, veral met betrekking tot vertroulike aandeelhouersooreenkomste en verhoudings,” het dit gesê.
“Uit respek vir ons vennote en hierdie ooreenkomste, kan ons tans geen verdere kommentaar lewer nie.”
Die oliereus het Maandag sy voorneme bevestig om aandeelhoudings in sy Suid-Afrikaanse kleinhandel-, vervoer- en raffineringsbedrywighede te verlaat, ná ‘n wêreldwye hersiening van sy stroomaf- en hernubare-besigheid.
Die internasionale oliereus het ‘n groot teenwoordigheid in Suid-Afrika en is sedert 1902 daar bedrywig. Die Departement van Minerale Hulpbronne en Energie het ook eksplorasieregte in die land aan hom toegestaan.
